اصولا بنده هر موقع که تصميم به ساخت يک مدل ميگيرم ، سعي ميکنم مدلي را انتخاب کنم که تک بوده و به اصطلاح ارزش وقت گذاشتن داشته باشه . چند روز پيش به طور اتفاقي يک مقاله در وبسايت military.ir ديدم که انواع هواپيماهاي عجيب و غريب را بررسي کرده بود .

اين هواپيماها همگي داراي شکل هايي بودند که حداقل بنده تاکنون پرنده اي مثل آنها را نديده بودم . در نتيجه تصميم گرفتم آن مقاله را  آماده کرده و در اين سايت هم قرار بدم  چراکه مطمئن هستم مدلرهاي ديگري هم مثل من با ديدن اين پرنده ها به صرافت ساختن حداقل يکي از آنها خواهند افتاد .

البته درخواست بنده اينه که اگر شما تصميم گرفتيد مدل يکي از اين هواپيماها را بسازيد حتما عکسها و مقاله اش را براي ما هم ارسال نمائيد تا در سايت قرار دهيم .

با تشکر
مدير مرکز ساخت و پرواز : محمد حسنلو

---

طرح هاي ويژه ي هواگردي از  شرکت scaled composits

شرکت scaled composits به سال 1982 توسط برت روتان Burt Rutan با هدف توليد هواگرد هاي آزمايشي و تجربي پايه گذاري شد . اين شرکت هم اکنون تحت تملک مجموعه ي عظيم Northrop Grumman هست و پارسال هم جايزه ي ANSARI X PRIZE ( شرکت خانم انوشه انصاري ) رو به دليل طرح SpaceShipOne که در ادامه توضيح خواهم داد برنده شده است .

برت روتان خود استاد طراحي انواع و اقسام هواگرد هاي عجيب بود و بسياري از طرح هاي عجيبي که تاکنون ديده ايد طراحي ايشان است . لازم به ذکره پنج تا از معروفترين هواپيماهاي طراحي ايشان هم اکنون در موزه ملي هوانوردي ايالات متحده نگه داري ميشوند .

در اينجا به تعدادي ازين طرح ها که بسياري ا زآنها طراحي شخص وي هستند خواهيم پرداخت :

1.MODEL 72 VARIVIGGEN :
اولين طرح وي که به سال 1963 و در هنگام دانشجويي طراحي کرد يک پرنده ي دو نفره بال مثلثي با کانارد بود . 

  

2 - MODEL 31 VARIEZE :
اين طرح را به سال 1975 تکميل کرد . در اين طرح دم حذف شده بود و بالها با زاويه ي بسيار روبه عقب بودند به طوريکه وينگلت ها نقش پايدار کننده ي عمودي دم را بازي ميکردند . اين هواپيما تماما از کامپوزيت ساخته شده بود و انقلابي در هواگردهاي سبک محسوب ميشد .

وي اين طرح را با اين ايده که هرکس بتواند قطعات اين هواپيما را سفارش دهد و درحياط خانه اش سرهم کند ، اجرا کرده بود ! همچنين وي قصد داشت در يک طرح توسعه ، نوعي موتور جت را هم براي اين هواگرد طراحي کند .

  

3. MODEL 35 ؛ NASA AD - 1 :
وي اين طرح را به سال 1979 و در حرکتي خود جوش ! براي ناسا ساخت . ناسا سفارشي براي اين کار به وي نداده بود ولي وي اين کاررا پس از ساخت ، به ناسا داد .

 اين هواپيما ، اولين هواپيماي " بال قيچي " scissor wing و به نوعي اولين اثبات گر اين فن آوري بود . قاعده در زاويه ي انحراف بال اينه که هواپيما هاي با بال مستقيم straight wing فرود و برخاست و همچنين پيمايش بهتري دارند در حالي که هواپيماها با بال هاي زاويه دار ، در سرعت، کارايي بهتري نشان ميدهند . معمولا زاويه نصب بال (incidence angle) به گونه اي انتخاب مي شود که نيروي پسا در يک حالت خاص (معمولا حالت پيمايش ) کمينه شود.

 اما اين امر در مورد nasa ad - 1 قدري مشکل بود . به دليل اينکه تغييرات زاويه ي انحراف sweep angle در اين هواپيما بسيار زياد بود و با ديگر هواگردهاي ساخته شده تا ان زمان تفاوت زيادي داشت . به هر روي اين طرح ثابت کرد که مي توان هواپيمايي با طرح موسوم به بال قيچي ساخت و ان را به پرواز درآورد و کنترل کرد .

اين طرح در سال 1982 و پس از سه سال توسعه در حالي که تمام آزمايش هاي پرواي اش را با موفقيت به پايان رسانده بود بازنشست شد .

  

4. MODEL 54 QUICKIE :
اين هواپيما اولين ذوق آزمايي روتان در زمينه ي پيکر بندي بال دوگانه TANDEM WING بوده و تا کنون يکي از پيچيده ترين طرح هاي هواگردي تاريخ محسوب ميشه .

ابتدا و در يک نظر کلي ، به دليل اختلاف زياد ارتفاع در محل نصب دو بال ، بايد آن را يک هواپيماي بال دو طبقه " BIPLANE " بحساب آورد . نظر دقيق تر آن است که به دليل وجود بالچه WINGLET در بال جلويي بايد انرا نوعي تاندم وينگ به حساب آورد ، اما از نظر فني هيچ يک ازينها صحيح نيست .

بال جلويي در واقع نوعي پيش بال يا کانارد هست که بيش از 60 درصد ليفت هواگرد رو تامين ميکنه . اين بالچه در واقع نقش ارابه ي فرود جلويي هواپيما رو هم برعهده داره . چه باور کنيد و چه نه ؛ روتان قصد طراحي هواگردي را داشت که شبيه فضاپيماي X- WING در مجموعه ي جنگ ستارگان باشه .

اين ايده جواب داد و هواپيمايي به نام model 68 amsoil racer که روتان بر اساس اين هواگرد طراحي کرده فروش بي نظيري داشت ... از سال 1978 تا کنون بيش از 3000 کيت ازمدل 68 فروش رفته و رکوردهاي بي نظيري در پرواز با اين هواگرد ثبت شده . ازجمله اينکه در يک مورد با سرعت 320 کيلومتر بر ساعت سقوط کرد ولي خلبان به لطف طراحي يکپارچه و ساخت خوب هواگرد سالم از آن خارج شد .

  

5 . MODEL 72 GRIZZLY :
پس از مدل 54 ، روتان طراحي هواپيماهاي بال دوگانه ( تاندم وينگ ) را ادامه داد . تصحيح ميکنم با جديت ادامه داد ! مدل بعدي ؛ نوعي هواپيماي بوته اي (BUSH PLANE ) هواپيماي مخصوص فرود و برخاست در علفزار و زمين هاي زراعي ( خارج از باند ) محسوب ميشد که به نام خرس مشهور گريزلي مزين ! بود .

  

در اين طرح هر دو بال داراي سطوح کنترلي بودند و مساحت زياد مجموع دو بال ، کار برخاستن در مسير هاي کوتاه رو بسيار آسان کرده بود . همچنين پشتي اين دو صندلي اين هواپيما قابليت خوابيدن و تبديل شدن به تخت خواب را داشت و بنابراين لازم نبود براي ماجرا جويي در اعماق طبيعت با اين هواپيما حتي با خود يک چادر ببريد !

اين طرح گرچه در ازمايشات کارايي خيلي خوبي از خود نشان داد لکن به توليد انبوه نرسيد و به سال 1982 بايگاني شد .




6 . MODEL 76 VOYAGER :
اين طرح ، روتان را بيش از پيش بر سر زبان ها انداخت و وي را در مرکز توجهات قرار داد . پيکر بندي اين هواپيما به قدري عجيب هست که نام مشخصي نداره .

ترکيبي از سه بدنه ( TRIPLE HULL ) ؛ دم دو ميله اي TWIN BOOM ؛ کانارد و دو موتور ملخي يکي با قدرت 130 اسب بخار وديگري با قدرت 110 اسب بخار ،در دو سر بدنه ي اصلي . بيشينه ي سرعت آن حدود 200 کيلومتر برساعت و دهانه ي بال حدود 34 متر بود .

اين هواپيما گنجايش دو خلبان را داشت که نوبتي کار خلباني را در پروازهاي طولاني انجام ميدادند . اين هواپيما فقط و فقط به يک دليل طراحي شده بود . شکستن و ثبت رکورد جديد در زمينه ي پرواز طولاني مدت

 در دسامبر 1986 اين هواپيما در مدت 9 روز بدون حتي يک بار توقف يا سوخت گيري دور جهان را پيمود . گفته شده بود که هواپيما با بيش از 7000 پاوند سوخت پر شده بود به طوريکه بر اثر سنگيني بالها ؛ در زمان برخاستن ، بالها متمايل به زمين بود و يک بار پيش از برخاستن ، منجر به شکستن بالچه ي سمت چپ شد .

نکته ي جالب آن بود که پس از اتمام سفر نه روزه به دور دنيا هنوز حدود 100 پاوند سوخت داشت . اين هواپيما هم به سرعت بازنشسته شد و هم اکنون مشغول استراحت در موزه ي Smithsonian مي باشد

7. MODEL 133 ATTT :
کلمه ي ATTT سرواژه ي عبارت Advanced Technology Tactical Transport بود و هدف ازين طراحي ، ساخت هواگردي براي ترابري در مسير هاي دور با قابليت STOL نشست و برخاست در باند هاي کوتاه بود ؛ دو مفهومي که به دليل پيش نياز هاي متضاد ، معمولا نمي توان همزمان ازيک نوع پيکر بندي انتظار داشت .

دارپا اين طرح را به سال 1986 به روتان سفارش داد و روتان براي اجراي آن از يک نوآوري و خلاقيت ويژه استفاده کرد . مجموع هشت فلپ بزرگ دردوبال ، تا لحظه ي برخاستن بسته مي ماند و به طور ناگهاني باز ميشدند . به طوريکه نيروي لازم براي کندن هواپيما از زمين را فراهم کنند .

نمونه ي اثبات گر تکنولوژي به خوبي عمل کرد ولي طرح توسعه پس از اتمام قرار داد دارپا ادامه نيافت . در سال 2001 شرکت سوخو هواپيماي SU - 80 را معرفي نمود که به عقيده ي برخي از ATTT الگو برداري شده بود .



8. Model 77 Solitaire :
اين مدل گذشته از پيش بالهاي بزرگ که ديگر به امضاي روتان تبديل شده بود در واقع نوعي هواسُر ( گلايدر ) موتور دار بود . دماغه در مواقع لزوم باز ميشد و موتور ازآن خارج ميشدو در مواقع سُرش ( گلايد کردن) موتور به درون محفظه ي داخل دماغه برميگشت .

  

اين مدل را براي مسابقه ي هواسُر ها در 1980 طراحي کردو به آساني ميتوان حدس زد که مسابقه را برنده شد . اين مدل هم اکنون در EAA AirVenture Museum نگهداري ميشود .

  

9 . MODEL 115 Starship :
اين مدل به سفارش خطوط هوايي Beechcraft و به عنوان يک هواپيماي منطقه اي با گنجايش 6 تا 8 مسافر به سال 1980 توسط روتان ، طراحي شد . حذف دم ، پيشران هاي رو به عقب pusher motors و حذف دم و صد البته وجود کانارد ، مهم ترين ويژگي هاي اين هواگرد بود .

دريک طراحي نامعمول ، بالچه هاي بزرگ رو به بالا، مجهز به رادر ؛ جاي خالي رادر ها ي دم را پر ميکردند . دو پايدار کننده ي عمودي هم در ميانه ي بالها تعبيه شده بود .
البته داخل هواپيما خيلي لوکس نبود و به همين دليل تا سال 1985 تعداد 53 فروند ازين هواپيما هرکدام به قيمت 3.9 ميليون دلار توليد شد که هم اکنون نيز تعدادي ازآنها در خدمتند .

10 . model 143 triumph :
اين مدل دومين سفارش خطوط هوايي Beechcraft به روتان بود . به جز پيش بال هاي بزرگ که ديگر به امضاي وي تبديل شده بود، اين هواپيما با اين هدف طراحي شده بود که بدون نياز به تغيير در سازه وطراحي بدنه ، بتوان هر سه نوع موتور پيستوني ، توربوپراب و توربوفن را روي آن نصب کرد .

اين طرح يکي از معدود طرح هاي روتان است که ساده و بدون نوآوري انجا شده است . دم تي شکل ساده . جانمايي معمولي موتورها و بالهاي معولي .
البته اين طرح نيز مانند مدل 115 استار شيپ ريشه ي بال گسترده اي داشت . گفته شده شرکت هوندا براي طراحي جت منطقه اي جديدش به نام HondaJet. ازين هواپيما الگو برداري کرده است .




11. model 151 ares :
اين هواپيما حاصل ذوق آزمايي روتان در رسته ي جت هاي جنگنده بود و به نظر بنده يکي از جالب ترين طرح هاي تاريخ بشريت هست .

ورودي هواي موتور تنها در سمت چپ بالاي مخزن سوخت قرار داشد و در سمت ديگر يک گاتلينگ 25 ميلي متري تعبيه شده بود . گذشته از بحث مربوط به مرکز ثقل ، قرار دادن ورودي هوا و موتور در يک سمت بدنه ، مانند ان است که هواپيما يي دوموتوره ، به صورت پيش فرض قرار است با يک موتورخراب پرواز کند .

حتي ازين هم بدتر است چرا که تعادل ناشي از وزن موتور دوم هم در اين جا وجود ندارد ...اين مطلب ، مشکلات بيشماري رو براي آيرو ديناميک هواپيما به وجود مياره که ظاهرا براي همشون چاره اي انديشيده شده . هدف از طراحي اين جنگنده که به سال 1990 انجام شد ارائه ي بسته اي به کشورهاي داراي بودجه ي کم براي خريد جنگنده بود .

ريشه ي بال ها بسيار بزرگ هست و دو کانارد بزرگ هم در جايي تقريبا ميانه ي بدنه ي هواپيما تعبيه شده است . روتان يک بسته ي راکت انداز شامل 19 تيوب براي راکت کاليبر 2.75 اينچ طراحي کرده بود . مهم ترين ويژگي اين جت اما توانايي فرود و برخاستن در خارج از باند و زمين هاي خاکي بود .

اين هواپيما با وجود آنکه پس از 1990 رها شده بود اخيرا مورد توجه قرار گرفته و در 2008 نيز چند پرواز آزمايش داشت . در بروز رساني سال 2008 تعداد دو عدد AIM 2 يا 4عدد AIM - 29 براي آن پيش بيني شده است .

  

12. MODEL 158 Pond Racer :
ساخت سال 1993 . ايده ي اين طراحي که بر مبناي اير فريم ( پيکر بندي ) دم دوميله اي TWIN BOOM توسعه يافته بود اين بود : دو موتور هيولاي VG-30 از شرکت نيسان ( که در واقع يک موتور شش سيلندر توربو شارژ براي ماشين هاي مسابقه اي بود !!! ) و يک آسمانه ( کاکپيت ) بسيار کوچک ! براي رسيدن به سرعت هاي بسيار بالا با استفاده از بنزين ماشين !

ظاهر هواپيما هم به ماشين هاي مسابقه اي قديمي شباهت داشت .
طول هواپيما حدود 7متر و عرض هواپيما ( دهانه ي بال ) کمتر از 5 متر بود . اين هواپيما در آزمايش هاي اوليه و با راندمان 60 درصد پيشران ها به سرعت حدودا 650 کيلومتر برساعت رسيد ولي با سقوطي که در سال 1993 داشت براي هميشه متوقف شد .

13 . MODEL 202 BOOMERANG :
اين مدل معروفترين مدل طراحي روتان و شرکت Scaled Composites هست و دليل آن هم طراحي عجيب و نامتقارنش هست . خوشبختانه در انجمن تاپيکي در موردش هست فلذا بنده توضيح بيشتر نميدم .

14 .MODEL 223 FREEWING SCORPION :
اين مدل هم جزو مدل هاي معروف هست وحاصل ذوق آزمايي در صنعت پهپاد .

پهپاد SCORPION که با همکاري شرکت FREEWING طراحي شد از ايده ي مربوط به اسم اين شرکت بهره ميبرد . يعني بالها به جاي آنکه ثابت باشند آزاد بوده و قابليت چرخش داشتند . در اين پهپاد به جاي فلپ هاي موجود روي بالها خود بالها نسبت به بدنه ميچرخند .

  

در هنگام برخاستن از زمين با چرحش زياد بدنه نسبت به بالها ، بدنه وبه تبع آن موتور به زاويه ي عمودي نسبت به زمين نزديک شده و پهپاد حالتي شبيه به چرخ بال پيدا کرده و به راحتي از زمين جدا ميشود .در واقع چيزي بين هواپيما و چرخ بال !
به دليل طراحي ويژه ي اين پهپاد به نظرم نيازمند تاپيک جداگانه و مفصلي براي بررسي ش هست .





15 . MODEL 271 Williams V-Jet II :
يکي از زيباترين طرح هاي اين شرکت و روتان .... اين هواپيمابا توانايي حمل شش مسافر ؛ به سفارش صنايع Williams International و به عنوان بستري براي آزمودن موتورهاي توليدي اين شرکت توليد شد و در ابتدا از دو موتور توربورفن کوچک FJX-1 بهره ميبرد .

پيشران ها به صورت زاويه دار و درست در زير دم V شکل نصب شده بودند .اين طرح ، نخستين هواپيماي مسافربري با بالهاي رو به جلو محسوب ميشد .
بعدتر، چند موتور ديگر نيز روي اين هواپيما تست شد و در نهايت کل طرح به شرکت Eclipse Aviation فروخته شد .

اين شرکت بر اساس آن جت لوکس Eclipse 500 را توليد کرد که تاکنون 260 فروند ازآنها فروخته شده و هم اکنون نيز ، درحال خدمت هستند .

16. MODEL 281 PROTEUS :
اين مدل بارز ترين هواپيماي تاندم وينگ هست که تاکنون ساخته شده . اولين پرواز ان به سال 1989 بوده و تاکنون در خدمت هست .
دهانه ي بال عقبي حدود 24 متر و طول هواپيما حدود 17 متر هست . پيشرانش ، توسط دو موتور توربوفن Williams FJ44 ساخت صنايع ويليامز انجام ميگيره .

 هدف از طراحي ارتفاع ، محدوده ي پروازي ، برد و پايداري بسيار بالا هست . همچنين توانايي حمل بار زيادي نيز براي آن پيش بيني شده است . اين هواپيما در ارتفاع حدودا 23 کيلومتري و با پايداري حدود 18 ساعت توانايي حمل حدودا 3 تن ، بار را دارد .

چند رکورد در کلاس جهاني هوانوردي FAI Class C-1e براي اين هواپيما ثبت شده است . همچنين گفتني است تعدادي از آزمايش معروف ناسا و دارپا و حتي آزمايش رادار معروف گلوبال هاوک MP-RTIP با اين هواگرد انجام شده است .

17. Model 318 White Knight :
اين هواپيما که اولين بار به سال 2002 پرواز کرد ؛ به نوعي ادامه ي طرح پروتئوس بود و در نقش يک هواپيماي حامل CARRIER به عنوان بستري براي آزمايش طرح فضاي پيماي Scaled Composites به نام SpaceShipOne که در واقع متعلق به صنايع نورثروپ گرومن هست طراحي شد.

همچنين برنامه ي تست سقوط ازاد فضاپيماي مداري بوئينگ به نام Boeing X-37 نيز با اين هواپيما انجام گرفت . برخلاف پروتئوس که داراي دو بال بود ، شواليه ي سفيد از يک بال ولي با مساحت بيشتر بهره ميبره .

دهانه ي بال اين هواپيما 25 متر است و بيشينه ب وزن برخاست آن به 3600 کيلوگرم ميرسه . از اين مقدار2900 کيلو گرم مربوط به قابليت حمال سوخت براي خود هواپيما هست . اين هواپيما بسيار پودمان پذير طراحي شده به طوريکه به سادگي امکان نصب دو يا يک موتور رو داره .



برگرفته از وبسايت military.ir